Metoda SMART - skuteczne wyznaczanie twoich celów
SMART to metoda, która ułatwia realizacje zamierzonych celów. Nazwa SMART pochodzi od akronimu angielskich słów. SMART pozwala na stawianie mierzalnych celów, których realizacja jest łatwiejsza.
Poszególne słowa w nazwie oznaczają cechy, jakie nasz cel musi posiadać. Są to:
S – specific, czyli sprecyzowany
M – measurable, czyli mierzalny
A – attractive & achievable , czyli atrakcyjny & osiągalny
R – realistic, czyli realny
T – time-based, czyli określony w czasie
Założenia metody SMART
Sprecyzowany (Specific)
Każde z naszych zadań musi posiadać konkretny cel, który chcemy osiągnąć.
Naszym zadaniem jest zebranie jak największej ilości informacji oraz dokładnych wymagań dotyczących naszego celu. Sprecyzowany cel pozwoli nam uniknąć niedomówień w fazie implementacji zadania. Dobrze zdefiniowany cel nie pozostawia możliwości jego interpretacji w inny możliwy sposób.
Mierzalny (Measurable)
Nasze cele powinny być łatwo mierzalne, aby mieć pewność że zostały ukończone w całości. Mierzalne cele to też takie, których postęp możemy monitorować na bieżąco.
Najlepszym sposobem jest mierzenie postępu za pomocą liczb. Liczby są w stanie powiedzieć nam na jakim etapie jesteśmy, w ilu procentach ukończyliśmy nasze zadanie oraz czy mamy jakieś opóźnienia.
Przykładowo:
Planujemy zwiększyć zyski w firmie.
Ten cel został sformułowany nieprawidłowo, nie posiadamy żadnych informacji co do planowanego zysku.
W 2 kwartale planujemy zwiększyć zyski w firmie o 10%.
Ten cel został sformułowany prawidłowo, posiadamy aż dwie informacje do których możemy się odnieść w celu weryfikacji postępu.
Atrakcyjny i osiągalny (Attractive & Achievable)
Ten punkt odpowiada za naszą motywację do pracy. Nasz cel powinien być dla nas ciekawy, a osiągnięcie celu satysfakcjonujące. Zadanie powinno nieść za sobą wiele korzyści oraz budować determinację do pracy. Warto wybrać dla siebie trudniejsze zadanie, gdyż satysfakcja i chęć do dalszej pracy będzie większa. Jedocześnie trzeba pamiętać by to co robimy było osiągalne. Nic tak niekorzystnie wpływa na motywację jak widmo porażki lub braku osiągnięcia jakiegokolwiek sukcesu – nawet najmniejszego.
Realny (Realistic)
Jest to natrudniejszy punkt metody SMART. Przed rozpoczęciem zadania ciężko jest nam określić, na jakim poziomie jesteśmy w stanie wykonać nasz cel. Poprzedni punkt mówił, że nasz cel powinien być ambitny, lecz trzeba pamiętać o tym, aby był możliwy do wykonania.
Często zbyt trudne zadania zniechęcają do pracy w połowie osiągniecia celu.
Określony w czasie (Time-based)
Jest to ostatni i najważniejszy punkt metody SMART. Często my jak i nasi współpracownicy lubią okładać zadania w czasie. Dlatego ważne jest aby określić datę ukończenia naszego celu i do niej dążyć. Dobrym pomysłem jest podzielenie czasu trwania projektu na mniejsze etapy, których ukończenie będzie kamieniem milowym całego projektu. Ukończenie części zadania będzie dawało nam motywację do dalszej pracy.
Metoda SMARTER – rozszerzenie metody SMART
Rozwijając metodę SMART możemy dodać jeszcze dwie cechy.
Eksyctujący (Exciting)
Jeżeli cel, do którego dążymy jest dla nas ekscytujący to szansa na jego realizacje rośnie.
Cel, który budzi w nas emocje zwiększa naszą motywację oraz energię do pracy.
Zapisany (Recorded)
Ważne jest, aby nasz cel został zapisany. Można do tego celu wykorzystać kartkę papieru lub aplikację na telefonie, z której będziemy korzystać. Aktualne tempo naszego życia może skutkować tym, że zapomnimy o naszym zadaniu lub odłożymy go w czasie.
Dlatego ten punkt jest bardzo istotny, pominiencie go może skutować niewykonaniem celu.
Przykłady metody SMART
Przykład 1
Planujemy zwiększyć zyski w firmie – taki cel jest źle sformułowany
Planujemy zwiększyć zyski w dziale sprzedaży detalicznej o 10% w przeciągu roku (0,833 % miesięcznie).
Taki cel jest mierzalny, skonkretyzowany oraz określony w czasie.
Przykład 2
Planuje schudnąć – nasz cel jest zbyt ogólny i nie możemy go zmierzyć
W ciągu miesiąc planuje zrzucić 3 kilogramy tłuszczu – ten cel jest skonkretyzowany i okreslony w czasie, lecz nie jest realny ze wzglęgu na naturę człowieka.
W ciągu pół roku planuje zrzucić 6 kilogramów wagi (1 kg miesięcznie).
Taki plan jest przede wszytkim realny, ale także skonkretyzowany, określony w czasie i mierzalny.