Wskaźnik OEE - czym jest, jak obliczać
i interpretować wyniki?
Overall Equipment Effectiveness (OEE) to procentowa miara wydajności maszyn lub linii produkcyjnych, wykorzystywana w zarządzaniu produkcją.
OEE jest wskaźnikiem, który określa, w jakim stopniu maszyny są wykorzystywane w procesie produkcyjnym oraz jak efektywnie są one w stanie wykonywać swoje zadania.
Wskaźnik jest wynikiem iloczynu trzech składowych:
- dostępności (ang. Availability),
- efektywności (ang. Performance)
- i jakości (ang. Quality).
Dostępność odnosi się do czasu, w którym maszyna jest dostępna do pracy.
Efektywnoścć odnosi się do stopnia, w jakim maszyna wykorzystuje swój potencjał produkcyjny. Czyli czy wytwarza zadaną ilość, która jest zgodna z technologią.
Jakość to liczba produktów spełniających wymagania jakościowe.
Czyli OEE=Availability ∗ Performance ∗ Quality*100%
Do czego nam ten wskaźnik jest potrzebny?
OEE jest narzędziem umożliwiającym identyfikację obszarów, które wymagają poprawy, a także umożliwiającym porównanie wydajności różnych maszyn lub linii produkcyjnych.
Pomoże również w planowaniu i harmonogramowaniu, umożliwiając dostosowanie planów do rzeczywistych zdolności produkcyjnych.
Doświadczeni planiści używają wartości wskaźnika OEE do obliczania realnego czasu cyklu, który przekłada się na planowaną wartość wydajności.
Zwyczajowo, wartość OEE jest mierzona w procentach i może wynosić od 0% gdy maszyna jest całkowicie niedostępna albo nieefektywnaalbo jakość jej działania to 0%.
Wartość 100% jest możliwa gdy maszyna działa w pełni wydajnie i zgodnie z wymaganiami jakościowymi.
Zdarzają się wartości powyżej 100%. Wtedy należy zweryfikować system pomiarowy oraz założenia wartości składowych OEE.
Podsumowując, OEE jest jednym z najważniejszych wskaźników wydajności produkcyjnej, które pozwalają na identyfikację obszarów, w których można poprawić proces produkcyjny i zwiększyć efektywność produkcji.
W dobie industry 4.0 i 5.0 OEE odgrywa kluczową rolę w planowaniu poziomu zwrotu z inwestycji tzw. ROI oraz niezawodności i stabilności produkcji. Ciekawy i krótki artykuł na ten temat proponuje firma Promus z Katowic.
Żeby to robić poprawnie należy doskonale rozumieć definicję składowych tego wskaźnika.
Dostępność (Availability)
Jest to stosunek rzeczywistego czasu pracy do całkowitego czasu, w którym zaplanowana była praca maszyny lub grupy maszyn.
Inaczej mówiąc jest to całkowity czas produkcyjny pomniejszony o wszelkie niezaplanowane przerwy odniesiony do całkowitego czasu produkcyjnego.
Na wartość wskaźnika nie mają natomiast wpływu wszelkie zaplanowane przestoje, w tym także przestoje wynikające np. z jednozmianowego trybu pracy.
Standardy, do których dąży się w zakładach produkcyjnych określają dostępność na poziomie 90% lub wyższym.
Efektywność (Performance)
Jest to stosunek ilości wytworzonych produktów (zarówno dobrych jak i uszkodzonych) do ilości możliwych do wytworzenia produktów w czasie pracy.
Czas wytworzenia 1 produktu to tzw. czas standardowy wyznaczany przez inżynierów na podstawie wiedzy eksperckiej. Standardy, do których dąży się w zakładach produkcyjnych określają wydajność na poziomie 95% lub wyższym.
Bardzo ważne! Efektywność w tym konkretnym wypadku nie może być mylona z wydajnością. Więcej na ten temat znajdziesz na naszej stronie, która tłumaczy tę różnicę.
Jakość (Quality)
Stosunek dobrych produktów (pozbawionych wad) do wszystkich wytworzonych produktów.
Standardy, do których dąży się w zakładach produkcyjnych określają jakość na poziomie 99% lub wyższym.
Jak liczyć OEE?
OEE (Overall Equipment Effectiveness) można obliczyć, mnożąc trzy składowe: dostępność, wydajność i jakość. Dostępność oblicza się jako stosunek czasu operacyjnego do planowanego czasu produkcji. Wydajność to stosunek rzeczywistej produkcji do maksymalnej możliwej produkcji w czasie operacyjnym. Jakość to stosunek liczby dobrych produktów do całkowitej liczby wyprodukowanych produktów.
Jakie są składowe OEE?
Składowe OEE to:
-
Dostępność: czas, w którym maszyny są gotowe do pracy.
-
Wydajność: jak szybko maszyny pracują w porównaniu do ich maksymalnej wydajności.
-
Jakość: procent produktów spełniających wymagania jakościowe.
Jak monitorować wskaźnik OEE?
Wskaźnik OEE można monitorować za pomocą zaawansowanych systemów monitorowania, takich jak MES (Manufacturing Execution System) i technologie IoT (Internet of Things). Te systemy umożliwiają śledzenie wydajności maszyn, dostępności i jakości produkcji w czasie rzeczywistym.
Jak obliczać OEE?
Obliczanie OEE polega na analizie trzech składowych: dostępności, wydajności i jakości. Wzór na OEE to: OEE = (Dostępność x Wydajność x Jakość)*100%. Dostępność mierzy czas operacyjny w porównaniu do planowanego czasu produkcji, wydajność ocenia szybkość pracy maszyn, a jakość określa procent dobrych produktów.
Jak poprawić OEE?
Aby poprawić OEE, należy skoncentrować się na:
-
Zwiększeniu dostępności maszyn: redukcja przestojów i awarii.
-
Zwiększeniu wydajności maszyn: optymalizacja procesów produkcyjnych.
-
Poprawie jakości produkcji: minimalizacja defektów i wad produkcyjnych.
Jakie są korzyści z automatyzacji procesów produkcyjnych?
Automatyzacja procesów produkcyjnych przynosi korzyści, takie jak:
-
Zwiększenie dostępności maszyn: zmniejszenie przestojów i awarii.
-
Poprawa wydajności maszyn: optymalizacja szybkości i efektywności pracy.
-
Zwiększenie jakości produkcji: precyzyjne sterowanie procesami produkcyjnymi.
Jak wdrożyć narzędzia OEE w zakładzie produkcyjnym?
Wdrożenie narzędzi OEE w zakładzie produkcyjnym obejmuje:
-
Implementację systemów MES, CMMS i APS.
-
Szkolenie personelu w zakresie monitorowania i analizy wskaźników OEE.
-
Regularne generowanie i analizowanie raportów OEE.
-
Wdrażanie ciągłych usprawnień na podstawie zebranych danych.
Jakie są kluczowe wskaźniki efektywności w produkcji?
Kluczowe wskaźniki efektywności w produkcji to:
-
OEE (Overall Equipment Effectiveness): ogólna efektywność wyposażenia.
-
TEEP (Total Effective Equipment Performance): całkowita wydajność maszyn.
-
MTTR (Mean Time to Repair): średni czas naprawy maszyn.
-
MTBF (Mean Time Between Failures): średni czas między awariami maszyn.
-
MTTF (Mean Time to Failure): średni czas do pierwszej awarii maszyny.
Jakie są zalety analizy OEE?
Analiza OEE pozwala na:
-
Identyfikację obszarów wymagających poprawy.
-
Optymalizację procesów produkcyjnych.
-
Redukcję przestojów i awarii.
-
Zwiększenie wydajności i jakości produkcji.
-
Lepsze zarządzanie zasobami produkcyjnymi.
Jakie są korzyści z monitorowania OEE?
Monitorowanie OEE przynosi korzyści, takie jak:
-
Bieżące śledzenie efektywności maszyn.
-
Szybka identyfikacja i reakcja na problemy.
-
Optymalizacja procesów produkcyjnych.
-
Zwiększenie dostępności, wydajności i jakości produkcji.
Jak zarządzać produkcją za pomocą wskaźnika OEE?
Zarządzanie produkcją za pomocą wskaźnika OEE obejmuje:
-
Monitorowanie i analizowanie wskaźników OEE.
-
Implementację systemów wspierających zarządzanie, takich jak MES i CMMS.
-
Wdrażanie ciągłych usprawnień na podstawie zebranych danych.
-
Regularne szkolenie personelu i optymalizację procesów produkcyjnych.
Jak poprawić efektywność wykorzystania maszyn?
Poprawa efektywności wykorzystania maszyn obejmuje:
-
Redukcję przestojów i awarii poprzez regularną konserwację i monitoring.
-
Optymalizację procesów produkcyjnych, aby zwiększyć wydajność.
-
Zwiększenie jakości produkcji poprzez wdrażanie systemów kontroli jakości.
Jakie są kluczowe aspekty efektywności procesu produkcyjnego?
Kluczowe aspekty efektywności procesu produkcyjnego to:
-
Dostępność maszyn: minimalizacja przestojów i awarii.
-
Wydajność maszyn: optymalizacja szybkości i efektywności pracy.
-
Jakość produkcji: minimalizacja defektów i wad produkcyjnych.
Jakie są korzyści z raportowania OEE?
Raportowanie OEE przynosi korzyści, takie jak:
-
Systematyczne monitorowanie wskaźników efektywności.
-
Identyfikacja problemów i obszarów wymagających poprawy.
-
Wdrażanie odpowiednich działań naprawczych na podstawie zebranych danych.
-
Zwiększenie efektywności operacyjnej zakładu produkcyjnego.
