Kamishibai, inaczej znany jako teatr obrazkowy.
Czym jest Kamishibai?
Metoda Kamishibai inaczej określana jako tablica kamishibai, to narzędzie do zarządzania wizualnego spotykane najczęściej w obszarach produkcyjnych.
Jednak, gdy sięgniemy głębiej – do początków powstania, jak większość narzędzi Lean Management, tak i Kamishibai, inaczej nazywany jako teatrzyk kamishibai – wywodzi się z kraju kwitnącej wiśni.
Świat kamishibai powstał na bazie ulicznych inscenizacji wykonywanych przez artystów na kartonowych planszach wsuwanych do częściowo otwartych skrzynek, pełniących rolę teatru. Drewniana skrzynka butai stanowi swoisty domek dla kart tworząc magiczny teatrzyk kamishibai. Bezpośrednio geneza pochodzenia związana jest silnie związana z japońską formą teatru .
Spytacie, gdzie tu dopatrywać się idei Lean Management.
Dzięki formie obrazkowej narzędzia, magiczny świat kamishibai zawładnął swoją prostotą szereg zakładów, które czują potencjał wykorzystania drewnianego teatrzyku u siebie w obszarach.
Jak stworzyć teatrzyk Kamishibai, nie znając kultury Japonii oraz mając mgliste pojęcie dotyczące tworzenia sztuki teatralnej przy użyciu obrazkowego kamishibai?
Wystarczy otworzyć się na innowację. Zalet teatru obrazkowego możemy doszukiwać się w analogiach. Jak mawia chińskie przysłowie „Jeden obraz wart jest więcej, niż tysiąc słów”. Karta kamishibai daje duże możliwości szybkiego szkolenia pracowników oraz jasnego zrumienienia sposobu działania systemu.
Dodatkową zaletą omawianego narzędzia jest aspekt auto samodyscypliny.
Wykorzystując metodę teatru obrazkowego, pokazujemy transparentność naszych działań oraz postęp realizacji audytów określonych w czasie.
Dwustronne karty kamishibai składają się z:
Czerwonej strony, na której widnieje obrazek nie akceptowanej sytuacji w obszarze pracy. Gemba.
Zielonej strony, na której znajdziemy zdjęcie akceptowalnej sytuacji zastanej
w obszarze pracy.
Po II wojnie światowej eksperci pracujący w Toyota Motor Company opracowali zbiór technik, Toyota Production System. Jednym z założeń system stanowiła prostota rozwiązań, eksperci potrzebowali zrozumiałego dla większości pracowników, systemu do weryfikacji wdrażanych reguł oraz usprawnień. Dzięki wykorzystaniu prostych narzędzi, poprzez porównanie zaistniałej sytuacji w obszarze do zdjęcia widniejącego na obrazku, eksperci uzyskali skuteczną metodę, która sprawdza się do dnia dzisiejszego.
Wykorzystanie prostego narzędzia jakimi są karty kamishibai, rozwija wyobraźnię użytkowników oraz unaocznia kulturę Japonii z wykorzystaniem teatru ilustracji kamishibai.
Dzięki wykorzystaniu formy obrazkowej operator, członek zespołu produkcyjnego, w bardzo szybki i przyjazny sposób rozumie przeznaczenie kart oraz metodę teatru obrazkowego.
Jak wygląda praca z narzędziem w praktyce?
Wyznaczona przez lidera lub wg określonego harmonogramu osoba, losuje jedyną kartę i weryfikuje daną czynność, metodę pracy, obszar w którym pracuje lub narzędzie pracy. Wynik weryfikacji zapisuje na tablicy Kamishibai w formie PDCA,
a kartę Kamishibai ze zdjęciem kładzie w odpowiednim miejscu awersem (zielonym – wynik akceptowalny – weryfikowana sytuacja odpowiadała tej widniejącej na obrazku) lub rewersem (czerwona strona).
Przeważającą stroną metody kamishibai jest określony i jasny skutek.
Gdy audytor po prawidłowym zastosowaniu teatru ilustracji otrzyma wynik negatywny, odkłada czerwoną stroną kartę na tablicę i w polu PDCA, zapisuje akcje korygujące, określając datę realizacji oraz osobę odpowiedzialną za wdrożenie zmian.
Opowieści kamishibai w formie kart głównie wykorzystywane są w przemyśle, jako wparcie dla systemu 5S, mając na celu w prosty i wizualny sposób, pokazać stan oczekiwany. Gdy zastosujemy zgodnie z ideą dwustronne karty kamishibai, możemy być pewni, że komunikat przekazany w formie graficznej będzie dużo lepiej zrozumiany niż standardowy audyt 5S, a tym samym mamy prawo oczekiwać sukcesów jakie daje zastosowana metoda.
Często przeprowadzając zespoły przez proces zmiany, zauważamy bariery na styku komunikacji, pomiędzy przełożonym, a pracownikiem, wykonującym prace bezpośrednio w Gemba. Dzięki zastosowaniu teatru ilustracji, uzyskujemy oczekiwany efekt w postaci wizualizacji postępów w realizacji audytów, przez określonych liderów zespołu. Za pomocą ilustracji tak charakterystycznych dla obrazkowego kamishibai, przy wykorzystaniu realnych zdjęć obszarów, schematów – uzyskujemy jasny przekaz, jakie są nasze oczekiwanie względem zastanego porządku oraz organizacji miejsca pracy.
Tworząc kolejne fragmenty historii audytów realizowanych przez zespół odpowiedzialny za dany obszar. Za pomocą obrazkowego teatru, mamy możliwość stworzenia własnego opowiadania na temat naszej wizji oraz oczekiwań względem wizualnych aspektów miejsca pracy.
Czy narzędzie jest pomocne mimo tego że wywodzi się z dalekiego kraju jakim jest Japonia? Jak w pełni wykorzystać potencjał teatru ilustracji?
Na pewno tak, obecnie metoda teatru kamishibai, wykorzystywana jest w wielu zakładach w Polsce.
Tablice Kamishibai wiążą się z historią kamishibai pod katem użyteczności,
a nie metody wykorzystywania. Wracając do początków, jednym z najważniejszych elementów drewnianego teatrzyku Kamishibai, była drewniana skrzynka.
Obecnie skrzynki pozostały w strefie artystycznej, a przemysł idąc drogą Lean Management uwielbił sobie tablice, by móc kreować ideę Visual Management.
Tablice są wykorzystywane jako baza na którą nakładamy karty z określonymi ilustracjami. Podstawowa forma pracy operatorów z systemem, polega na wizualizacji miejsca pracy w formie kart. Forma pierwotna nie znalazła powinnowactwa
w procesach produkcyjnych, by przybierać formę rozkładanego teatrzyku,
jak to ma miejsce w strefie artystycznej.
Papierowy teatr
Karty kamishibai skupiają uwagę, jak również stanowią świetną bazę do edukacji globalnej zakładu, dzięki wizualnej formie, operatorzy niezależnie od umiejętności lingwistycznych, są wstanie zidentyfikować poszczególne aspekty organizacji miejsca pracy, przy pomocy kart w formie obrazkowej.
Tablice Kamishibai powinny znajdować się w miejscu pracy lub w pobliżu, tak by trakcie czytania opowieści kamishibai mieć karty w zasięgu wzroku.
Przysłowiowy papierowy teatr, dostosowany do warunków produkcyjnych, zwykle powinien być umieszczony w widocznym punkcie realizowanego procesu objętego audytem i stanowić odmienność od mnożących się wykresów oraz liczb, które są niezmiernie ważne w realizacji procesów biznesowych. Jednak to teatrzyk kamishibai
i jego forma opowiadania, powinien stanowić żyjący i ciągle aktualizowany element
w bieżącej codziennej pracy operatorów.
Jak widzicie japoński teatr obrazkowy wdarł się szturmem w obszary produkcyjne. Dzięki zastosowaniu teatru obrazkowego kamishibai, narzędzie pozwala tworzyć autorskie opowieści kamishibai dla każdego z uczestników procesu, dając poczucie wpływu w realizację działań audytowych jak i sam proces tworzenia.
