Analiza SWOT - na czym polega? Przykłady, opis etapów
Co to jest analiza SWOT?
Analiza SWOT jest popularną metodą do analizy informacji dotyczących strategii przedsiębiorstwa. Nazwa jest skrótem od angielskich słów strenghts (silne strony), weaknesses (słabe strony), opportunities (szanse i okazje) oraz threats (zagrożenia).
Analiza SWOT jest używana do oceny otoczenia organizacji, zarówno wewnętrznego jak i zewnętrznego. Stosuje się ją w odniesieniu do całego przedsiębiorstwa, ale także do poszczególnych działów w firmie. Analiza SWOT wykorzystywana jest także do wstępnej analizy strategicznej. Pozwala ona na prowadzenie strategii firmy w oparciu o mocne strony i szanse, ograniczając lub eliminując słabe strony i zagrożenia.
Szanse, zagrożenia, silne i słabe strony - opis, przykłady
Mocne strony
Mocne strony to wszystkie wewnętrzne, pozytywne czynniki w firmie. O mocne strony firmy należy dbać, powinno się je rozwijać i optymalizować. W przyszłości mogą one w dużym stopniu wpłynąć na dalszy rozwój firmy na rynku.
Przykłady mocnych stron:
- pracownicy o wysokich kwalifikacjach
- zasoby firmy pozwalające na rozwój
- dobrze zorganizowane, zoptymalizowane procesy
Słabe strony
Słabe strony to wszystkie wewnętrzne czynniki mające negatywny wpływ na funkcjonowanie firmy. Naszym celem jest ich eliminacja, aby nie ograniczały naszych mocnych stron. Słabe strony negatywnie wpływają na szybkość rozwoju i sprawność firmy.
Przykłady słabych stron:
- duża rotacja pracowników (https://leanpartner.pl/jak-obnizyc-rotacje-pracownikow-z-wykorzystaniem-narzedzi-lean-management/)
- źle zoptymalizowany proces produkcyjny, logistyczny
- częste przezbrojenia, awaryjne maszyny prowadzące do strat
Szanse
Szanse to zewnętrzne czynniki wpływające pozytywnie na naszą firmę. Dają one możliwości rozwoju i otwarcia na nowe rynki. Mogą one pozytywnie wpływać na słabe strony, niwelując je.
Przykładowe szanse:
- otwarcie na rynek globalny
- wzrost popytu na nasze usługi, produkty
- dofinansowanie na rozwój
Zagrożenia
Zagrożenia to zewnętrzne czynniki, które negatywnie wpływają na rozwój naszej firmy. Ważne jest, aby wprowadzić rozwiązania profilaktyczne, dzięki którym zagrożenia nie wpłyną na przedsiębiorstwo.
Przykładowe zagrożenia:
- globalny wzrost cen surowców
- pojawienie się nowych konkurentów w otoczeniu naszej firmy
- wzrost podatków lub innych kosztów prowadzenia działalności
Przygotowanie analizy SWOT
Analiza SWOT przygotowywana jest najczęściej przez grupę osób na stanowiskach kierowniczych. Analiza może zostać przeprowadzona przez przeszkolonego pracownika lub zewnętrznego konsultanta.
Etapy analizy SWOT:
- Pierwszym krokiem jest określenie powodu i zakresu analizy SWOT. Powinniśmy wyjaśnić wszystkim pracownikom, którzy biorą udział w analizie, w jakim celu jest ona prowadzona.
- Przedstawienie standardu analizy w celu zapewniania jednolitego podejścia do zadania.
- Stworzenie przez pracowników indywidualnych list mocnych, słabych stron oraz szans i zagrożeń przedsiębiorstwa. Takie podejście pozwala na zebranie większej liczby obiektywnych informacji o przedsiębiorstwie. Zazwyczaj listy różnią się od siebie w zależności od działów.
- Utworzenie wspólnej macierzy SWOT z indywidualnych list. Selekcja czynników, które nie mają wpływu na przedsiębiorstwo.
- Spotkanie i analiza wniosków powstałych w wyniku integracji indywidualnych list. Spotkanie ma na celu spojrzenie z różnej perspektywy na problematykę.
- Utworzenie przyszłych strategii działania, które zostaną rozwinięte przez kierownictwo, a następnie wdrożone.
Strategia przedsiębiorstwa na podstawie analizy SWOT
Wybór strategii przedsiębiorstwa zależy od sumy mocnych i słabych stron, a także szans i zagrożeń.
Podczas tworzenia macierzy wykorzystujemy punktację:
– od -2 do 0 punktów dla zagrożeń i słabych stron
– od 0 do +2 dla szans i mocnych stron
Na podstawie punktacji tworzymy strategię firmy.
Wyróżniamy cztery strategie dla firmy:
- Strategia ofensywna – stosujemy ją, gdy w firmie dominują silne strony i szanse
- Strategia defensywna – stosujemy ją, gdy w firmie przeważają słabe strony i zagrożenia
- Strategia konkurencyjna – stosujemy ją, gdy w firmie dominują słabe strony, ale w otoczeniu obserwujemy więcej szans niż zagrożeń
- Strategia konserwatywna – stosujemy ją, gdy w firmie przeważają silne strony, lecz w otoczeniu obserwujemy istotne zagrożenia
Zalety i wady analizy SWOT
Do zalet analizy SWOT można zaliczyć prostotę oraz uniwersalność. Można ją wykorzystywać w każdej sytuacji, zarówno w dużej firmie jak i w mikroprzedsiębiorstwie.
Wadą analizy SWOT jest potrzeba wykorzystania innych metod analizy przedsiębiorstwa.
Analiza SWOT może być pierwszym krokiem do innych analiz strategicznych, lecz nie może stanowić jedynej formy analizy.
Kolejną wadą analizy SWOT jest subiektywna ocena mocnych i słabych stron firmy. Brak obiektywizmu może prowadzić do złej interpretacji strategii firmy. Niekiedy osoby celowo wpisują więcej silnych stron i szans przedsiębiorstwa.
Analiza TOWS
Analiza TOWS jest równoznaczna z analizą SWOT, lecz zagrożenia, szanse, mocne i słabe strony mają być umieszczone w macierzy w takiej kolejności, aby miały realny wpływ na etapy rozwiązywania problemów podczas tworzenia strategii.
